Experiment: Gedachtenlezen!

Wetenschap gaat over alles wat je wil weten. Het is de kunst om een experiment te verzinnen dat precies laat zien hoe iets werkt of hoe iets in elkaar zit. Dat is vooral moeilijk als je mensen bestudeert, want die kun je niet zomaar uit elkaar halen! Als je hun gedachten bestudeert, zoals een psycholoog, kun je niet in hun hersenen kijken. Toch hebben wetenschappers een manier bedacht om aan je hersengolven te zien aan welke letter je denkt. Ze kunnen nog geen dromen op een groot scherm laten zien, maar een letter is ook al heel bijzonder!

Met het volgende experiment kun je je klasgenoten testen. Het kan ook met een groepje vrienden of met familie.

Dit heb je nodig:

• proefpersonen
• blaadjes en pennen of potloden voor je proefpersonen
• een briefje voor jezelf waarop je schrijft: roos, rood, hamer.

Dit moet je doen:

Vraag je proefpersonen om een voorbeeld op te schrijven van de volgende drie dingen:

- een bloem

- een kleur

- een stuk gereedschap

Er is een hele grote kans dat ze het volgende hebben opgeschreven:

- ROOS

- ROOD

- HAMER

Als jij dat vantevoren op een briefje schrijft en dan vertelt dat je kunt voorspellen wat zij denken, zullen ze heel verbaasd zijn! 

zo herkenbaar, dat het zelfs op wapenschilden voorkomt!

Zo werkt het:

Je kunt niet gedachtenlezen, maar met wetenschap kun je er wel achter komen wat de meeste mensen denken als je een woord noemt. In je leven leer je dat sommige dingen vaak gebeuren, of je merkt dat sommige woorden altijd bij elkaar passen. Je hersenen leren dan een patroon. Omdat we allemaal in (bijna) dezelfde wereld leven, zijn een heleboel van die patronen ook hetzelfde. Als je die patronen kent, weet je meer over anderen en over jezelf!

Experiment: Maak zelf drijfzand!

Ken je drijfzand? Dat is een gekke naam voor iets waarin je wegzinkt, toch?

Drijfzand is eigenlijk heel nat zand. Omdat er veel water tussen de zandkorreltjes zit, kunnen die korreltjes vrij bewegen. Het lijkt dan zand, maar als je erop gaat staan, gaan de korreltjes opzij en zakt je voet erin weg! Gelukkig kun je er niet helemaal in wegzinken, omdat je dichtheid te laag is. Dichtheid is je gewicht gedeeld door je grootte. Dingen met een grote dichtheid zinken in vloeistoffen met een lage dichtheid.
Een mens kan drijven in water, omdat water een grotere dichtheid heeft. Een emmer water weegt iets meer dan een emmer mens... Een emmer water met zand weegt nog meer, dus je zult nooit helemaal zinken. Zo zie je maar dat de naam 'drijfzand' toch klopt!

Je kunt geen drijfzand maken van alle soorten zand. De meeste soorten maken gewoon modder. Daarom gaan wij iets anders gebruiken: maïszetmeel.

Dit heb je nodig:

• een kopje maïszetmeel (maizena)
• een half kopje water
• een bak om in te mengen
• een lepel

Dit moet je doen:

Meng het maïszetmeel met het water in de bak.

Hmmm... dat was wel heel simpel. Gelukkig kun je allerlei experimenten doen met je drijfzand! De volgende dingen kun je testen:

1. Is er een verschil tussen hard roeren en zacht roeren?
2. Spettert het als je erop slaat met de lepel?
3. Wat gebeurt er als je er iets in laat vallen?

Zo werkt het:

Je hebt een niet-Newtoniaanse vloeistof gemaakt! Dat is een mengsel dat zich niet gedraagt zoals bijvoorbeeld water. De korreltjes zetmeel zijn verdeeld over het water, maar als je roert of erop drukt, botsen de deeltjes tegen elkaar en lijkt het keihard te worden. Je zou er zelfs overheen kunnen lopen! 

Zolang je er hard genoeg op drukt, kun je niet zinken. Als je hard roert, krijg je dus klonten. Maar als je zachtjes roert, lijkt het gewoon een vloeistof. Als je erop slaat of er iets in laat vallen, zal je mengsel door de druk hard worden en niet spetteren. Als je de lepel dan even laat rusten, zal hij toch langzaam zinken.

met schone voeten!

Extra:

Heb je een oude luidspreker? Leg dan plastic over de kegel en vul hem met je mengsel. Als je er dan muziek door speelt, laten de geluidsgolven je drijfzand dansen en springen!